Handreiking netbewuste energieconcepten voor nieuwbouwwoningen

Om woningbouw mogelijk te houden ondanks netcongestie, is het cruciaal dat we netbewust gaan bouwen. Daarom is vandaag de handreiking Netbewuste energieconcepten voor nieuwbouwwoningen gepubliceerd. Deze handreiking biedt overheden, netbeheerders, ontwikkelaars en andere betrokkenen praktische maatregelen om de piekbelasting van nieuwbouwwoningen te verlagen. Aanvullend is ook in beeld gebracht hoe stedenbouwkundige uitgangspunten bijdragen aan netbewust bouwen. Zo wordt de schaarse netcapaciteit optimaal benut en kunnen meer woningbouwprojecten doorgang vinden. 

8 september 2025

Netcongestie is een groeiend knelpunt in Nederland, ook voor de woningbouw. Door de drukte op het elektriciteitsnet dreigen steeds meer woningbouwprojecten vertraging op te lopen of zelfs niet door te gaan. Om toch zoveel mogelijk woningen te kunnen bouwen én aansluiten, moeten we netbewust bouwen. Zo benutten we de bestaande netcapaciteit optimaal.   

Doel van deze handreiking is om alle betrokkenen bij de woningbouw: overheden, netbeheerders, ontwikkelaars/bouwers, toeleveranciers en eigenaren, inzicht te geven hoe zij actief kunnen bijdragen aan het realiseren van toekomstbestendige woningbouw. Hierdoor benutten we de schaarste capaciteit op het net zo goed mogelijk en kunnen er zoveel mogelijk woningen worden aangesloten. Netbewust bouwen vraagt verder kijken dan de huidige rollen in de nieuwbouw en vanaf het begin het meenemen van energie, warmte en vermogen in alle stadia van ontwikkeling.  

Deze energieconcepten bestaan uit een praktische set maatregelen waarmee de piekbelasting van nieuwbouwwoningen op woning- en gebiedsniveau structureel kan worden verlaagd. De energieconcepten zijn overzichtelijk weergegeven in de vorm van drie menukaarten die per energieconcept inzicht geven in de bandbreedte in de piekbelasting en stichtingskosten.  In de handreiking wordt gebruik gemaakt van bestaande technieken die al worden toegepast in nieuwbouw. Door het slim combineren hiervan kunnen er flinke stappen gezet worden in het verlagen van de piekvraag. Met bredere toepassing van bewezen maar nog minder gangbare maatregelen en ook innovatie kan er zelfs nóg netbewuster gebouwd worden. Extra maatregelen om netbewust te bouwen brengen maatschappelijke opbrengsten, maar soms ook extra bouwkosten met zich mee. Deze kosten en opbrengsten belanden niet altijd bij dezelfde partij. Samen met alle betrokkenen bij de woningbouw zal hier een balans in gezocht moeten worden.   

Deze handreiking is opgesteld naar aanleiding van Woontopafspraak 10a waarin afspraken gemaakt zijn om netbewust bouwen te stimuleren. Samen met netbeheerders, bouwers/ontwikkelaars, corporaties en overheden zetten we in op het toepassen van de netbewuste principes die deze handreiking biedt. Voor netbewuste nieuwbouw zijn naast energieconcepten ook andere aspecten zoals stedenbouw,  stuurbaarheid en mobiliteit belangrijk. Deze handreiking is een bouwsteen voor het geheel.